महापालिका निवडणुका २०२५ :सरकारचा मोठा निर्णय,नवीन प्रभाग रचना लागू
नाशिकसाठी प्रभाग रचना कशी असणार ? निवडणुका केव्हा ?
मुंबई,दि.१० जून २०२५ –Municipal Elections 2025 Maharashtra राज्यात तब्बल ३-४ वर्षांपासून रखडलेल्या स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांना गती देण्यासाठी राज्य सरकारने मोठा निर्णय घेतला आहे. महापालिका, नगरपालिका आणि नगरपंचायतींसाठी नव्या प्रभाग रचनेचे आदेश जारी करण्यात आले आहेत.मुंबईत मात्र जुनेच २२७ एकसदस्यीय प्रभाग राहणार नगरविकास विभागाने हा आदेश काढून सर्व महानगरपालिका आयुक्तांना तातडीने प्रभाग रचना तयार करून निवडणूक आयोगास सादर करण्यास सांगितले आहे.
नाशिकसाठी प्रभाग रचना कशी असणार ? संपूर्ण माहिती
राज्य सरकारने दिलेल्या आदेशानुसार, नाशिक महापालिकेसाठी (ब वर्ग महानगरपालिका) नवीन प्रभाग रचना लागू होणार आहे. यामध्ये प्रत्येक प्रभागात ४ सदस्यांचा समावेश असणार आहे. काही अपवादात्मक परिस्थितीत काही प्रभाग ३ किंवा ५ सदस्यांचे सुद्धा होऊ शकतात.
🗺️ नाशिक महापालिकेतील प्रभाग रचना – महत्त्वाचे मुद्दे:
✅ चार सदस्यीय प्रभाग रचना नाशिकमध्ये लागू केली जाणार आहे.
✅ महानगरपालिकेच्या प्रत्येक प्रभागातून ४ नगरसेवक निवडले जातील.
✅ प्रभाग ठरवताना लोकसंख्या, भौगोलिक क्षेत्रफळ आणि प्रशासकीय सुलभता लक्षात घेतली जाणार आहे.
✅ २०१७ च्या तुलनेत नवीन वसाहती व विस्तार क्षेत्रांचा विचार करून नवे प्रभाग आखले जातील.
✅ महत्त्वाचे म्हणजे, राज्य सरकारने सर्व महानगरपालिका आयुक्तांना तातडीने प्रभाग रचना निवडणूक आयोगास सादर करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
📍 काय बदल होणार?(Municipal Elections 2025 Maharashtra)
जुन्या प्रभाग संरचनेत १ किंवा २ सदस्य निवडले जात असतील, तर आता त्या जागी एकाच प्रभागातून ४ प्रतिनिधी निवडले जातील.
यामुळे स्थानिक लोकप्रतिनिधींचा हस्तक्षेप आणि जबाबदारी वाढणार आहे.
वॉर्डाच्या लोकसंख्येचे प्रमाण अधिक ठरवून समान प्रतिनिधित्वाची शक्यता वाढणार आहे.
📌 निवडणुकीची तयारी:
नाशिकमध्ये देखील प्रभाग रचना पूर्ण झाल्यावर मतदार यादी प्रसिद्ध होणार आहे.
प्रभागांचे आरक्षण, महिला/ओबीसी/एससी/एसटी आरक्षण नकाशा हे सुद्धा जाहीर केले जाणार आहेत.
या प्रक्रियेनंतर निवडणुकीचे वेळापत्रक जाहीर होईल.
नाशिक शहराच्या शहरीकरणाचा विचार करून अधिक प्रतिनिधित्व देण्यासाठी ४ सदस्यीय प्रभाग रचना सरकारने निश्चित केली आहे. या रचनेतून सर्वसामान्य नागरिकांपर्यंत प्रशासकीय सेवा व विकास कामांचा लाभ अधिक प्रभावीपणे पोहचण्याची शक्यता आहे.
🔍 मुख्य ठळक मुद्दे:
✅ पुणे महापालिका क्षेत्रात नव्या प्रभाग रचनेला मान्यता – ४ सदस्यीय प्रभाग निश्चित.
✅ पिंपरी चिंचवडमध्ये २०१७ ची जुनी प्रभाग रचना कायम.
✅ मुंबईत मात्र जुनेच २२७ एकसदस्यीय प्रभाग राहणार.
✅ राज्यातील इतर महापालिकांमध्ये ३ किंवा ४ सदस्यीय प्रभाग रचना होणार.
✅ सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतर ४ महिन्यांत निवडणुका घेण्याचे संकेत.
📍 प्रभाग रचना – कोणत्या महापालिकेत काय बदल?
🏢 अ वर्ग महापालिका:
पुणे
नागपूर
🏙️ ब वर्ग महापालिका:
ठाणे
नाशिक
पिंपरी चिंचवड
🏘️ क वर्ग महापालिका:
नवी मुंबई
वसई विरार
छत्रपती संभाजीनगर
कल्याण डोंबिवली
🏬 ड वर्ग (विशेष प्रभाग पद्धती):
अमरावती, अकोला, कोल्हापूर, सोलापूर, सांगली-मिरज-कुपवाड, उल्हासनगर, भिवंडी, जळगाव, नांदेड-वाघाळा, धुळे, मालेगाव, लातूर, चंद्रपूर, परभणी, पनवेल, इचलकरंजी, जालना आदी महापालिका
🧾 प्रभाग रचनेतील वैशिष्ट्य:
जिथे शक्य असेल तिथे सर्व प्रभाग ४ सदस्यीय ठेवले जातील. अपवादात्मक ठिकाणी ३ अथवा ५ सदस्यांचे प्रभागही लागू शकतात.
🗓️ निवडणुका केव्हा?
सूत्रांच्या माहितीनुसार, महापालिका निवडणुका ऑक्टोबर २०२५ मध्ये घेण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे प्रभाग रचना व मतदार यादी अंतिम करणे हे अत्यावश्यक ठरले आहे.
👁️🗨️ पुणे महापालिकेसाठी वेगळी तयारी:
पुणे शहर हद्दीत २३ गावांचा नव्याने समावेश झाल्यामुळे तिथे नवीन प्रभाग रचना केली जाणार आहे, तर जुन्या हद्दीत मात्र तीच रचना राहण्याची शक्यता आहे. पुणे महापालिकेचे नवे आयुक्त नवल किशोर राम काय निर्णय घेतात, याकडे सर्व इच्छुक उमेदवार आणि राजकीय पक्षांचे लक्ष आहे.
🗣️ निष्कर्ष:
महापालिकांच्या निवडणुकीची रणधुमाळी आता सुरू होण्याची शक्यता असून, सर्वच इच्छुकांची नजर सध्या प्रभाग रचना आणि मतदार याद्यांवर आहे. सरकारच्या या निर्णयामुळे निवडणुकीचा मार्ग मोकळा झाला आहे.