मोठी बातमी:पीओपी गणेश मूर्तीवरील बंदी उठली;मात्र ‘ही’अट कायम राहणार

📍 मुंबई, १० जून २०२५ —POP Ganesh Murti Ban गणेशोत्सव २०२५ च्या पार्श्वभूमीवर मुंबई उच्च न्यायालयाने एक महत्त्वपूर्ण निर्णय देत पीओपी (Plaster of Paris) गणेश मूर्ती तयार करणे व विक्री करण्यावरील बंदी उठवली आहे. या निर्णयामुळे मूर्तिकार, घरगुती भक्तगण आणि सार्वजनिक गणेशोत्सव मंडळांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.

मात्र, या मूर्तींचे विसर्जन नैसर्गिक जलस्रोतांमध्ये करण्यास अजूनही बंदीच राहणार आहे. विसर्जन फक्त कृत्रिम तलावांमध्येच करण्याची सक्त अट न्यायालयाने कायम ठेवली आहे.

🏛️ न्यायालयाचा निर्णय:(POP Ganesh Murti Ban)
मुख्य न्यायाधीश आलोक आराधे आणि न्यायमूर्ती संदीप मारणे यांच्या खंडपीठाने हा निर्णय दिला.
राज्य सरकारला तीन आठवड्यांत समिती नेमून पीओपी मूर्तींच्या विसर्जनासाठी उपाययोजना मांडण्याचे आदेश.
केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या (CPCB) तज्ज्ञ समितीने पीओपी मूर्ती तयार करण्यास अनुमती दिली आहे; परंतु त्यांचे विसर्जन नैसर्गिक जलस्रोतांऐवजी कृत्रिम जलतलावांमध्येच करावे, अशी स्पष्ट शिफारस केली आहे.

📌 निर्णयाचे ठळक मुद्दे:
✳️ पीओपी मूर्ती तयार करणे व विक्री आता वैध
❌ नैसर्गिक जलस्रोतांमध्ये विसर्जनास बंदी कायम
🛑 पर्यावरणपूरक विसर्जन अनिवार्य
🏞️ कृत्रिम तलावांमध्येच मूर्ती विसर्जन करावे लागेल
🧑‍🎨 मूर्तिकार व मंडळांसाठी निर्णय दिलासादायक
🧾 राज्य सरकारला पर्यावरणपूरक साठवणूक आणि पुनर्वापराचे नियोजन करावे लागणार

📢 मोठ्या मूर्तीं चर्चेत:
राज्याचे महाधिवक्ता डॉ. बिरेंद्र सराफ यांनी २० फुटांहून उंच मूर्तींना विसर्जनात सवलत मिळावी अशी मागणी केली.
न्यायालयाने यावर कृत्रिम तलाव तयार करून विसर्जन करण्याचे प्रोत्साहन दिले.
मंडळांनी दरवर्षी मूर्ती बदलण्याऐवजी एकच मूर्ती कायम ठेवण्याचा पर्याय देखील सूचवला.

🌱 पर्यावरणस्नेही गणेशोत्सवाचा मार्ग मोकळा
या निर्णयामुळे छोट्या घरगुती पीओपी मूर्तीपासून ते मोठ्या मंडळांच्या मूर्तीपर्यंत सर्व स्तरांवरील भक्तगणांना दिलासा मिळाला आहे.मात्र,विसर्जनाच्या पर्यावरणपूरक नियमांचे पालन आता बंधनकारक आहे.