मुंबई, दि. ५ ऑक्टोबर २०२५ – Arabian Sea Cyclone अरबी समुद्रात निर्माण झालेलं चक्रीवादळ ‘शक्ती’ आता भीषण रूप धारण करत असून महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीकडे वेगाने सरकत आहे. भारतीय हवामान विभागाने (IMD) पुढील ७२ तासांसाठी उच्चस्तरीय हवामान अलर्ट जारी केला आहे. या काळात महाराष्ट्र आणि गुजरातच्या किनारी जिल्ह्यांना तीव्र वारे, मुसळधार पाऊस आणि संभाव्य पूरस्थितीचा धोका असल्याचा इशारा देण्यात आला आहे.
⚠️ महाराष्ट्रासाठी विशेष चेतावणी(Arabian Sea Cyclone)
हवामान खात्याने मुंबई, ठाणे, पालघर, रायगड, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या सहा किनारी जिल्ह्यांना ‘रेड अलर्ट’ दिला आहे. या भागात वाऱ्याचा वेग ४५ ते ५५ किमी प्रतितासपर्यंत जाऊ शकतो, तर काही वेळा तो ७० किमी प्रतितास ओलांडण्याचीही शक्यता आहे. समुद्राची स्थिती अत्यंत खडतर राहणार असल्याने फिशिंग बोट, ट्रॉलर आणि छोट्या नौकांना किनाऱ्याबाहेर जाण्यास मनाई करण्यात आली आहे.IMD च्या माहितीनुसार, रविवारपासून मंगळवारपर्यंत पावसाचा जोर वाढत जाणार आहे. विशेषतः कोकणातील काही भागात अतिवृष्टीमुळे रस्ते बंद होण्याची, तर निचांकी भागांत पाणी साचण्याची शक्यता आहे.
🌊 सरकारची तयारी सुरू(Arabian Sea Cyclone)
महाराष्ट्र शासनाने सर्व जिल्हाधिकारी आणि स्थानिक प्रशासनाला आपत्ती व्यवस्थापन प्रणाली सज्ज ठेवण्याचे निर्देश दिले आहेत. तटीय आणि निचांकी भागातील नागरिकांना सुरक्षित ठिकाणी स्थलांतरित करण्याची तयारी सुरू आहे. तसेच शाळा, महाविद्यालये आणि किनाऱ्यालगतच्या पर्यटन स्थळांना बंद ठेवण्याचा निर्णय काही जिल्ह्यांनी घेतला आहे.राज्य आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणाने लोकांना आवाहन केले आहे की, “अवांतर प्रवास टाळा, समुद्रकिनाऱ्याजवळ जाण्याचे टाळा आणि प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करा.”
🌧️ मराठवाडा आणि विदर्भातही पावसाचा धोका
चक्रीवादळ ‘शक्ती’च्या प्रभावामुळे महाराष्ट्राच्या अंतर्गत भागांमध्येही पावसाची तीव्रता वाढणार आहे. मराठवाडा आणि पूर्व विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये अतिवृष्टीचा अंदाज हवामान खात्याने वर्तवला आहे. बीड, परभणी, लातूर, चंद्रपूर आणि गडचिरोली भागात जोरदार सरींसह विजांच्या कडकडाटाचा इशारा देण्यात आला आहे.
🌀 चक्रीवादळ ‘शक्ती’ म्हणजे काय?
‘शक्ती’ हे नाव श्रीलंकेने दिलेले आहे. जागतिक हवामान संघटना (WMO) आणि ESCAP (Economic and Social Commission for Asia and the Pacific) पॅनेलनुसार, चक्रीवादळांना वेगवेगळी देशे आपापली सुचवलेली नावे देतात. भारत, बांग्लादेश, म्यानमार, ओमान, पाकिस्तान आणि श्रीलंका यांसह १३ देश या प्रक्रियेत सहभागी असतात.‘शक्ती’ या शब्दाचा अर्थ आहे बल, सामर्थ्य आणि लवचिकता. या नावामागे समुद्रातील अशांततेसमोर मानवी धैर्य आणि आपत्तीविरोधी सज्जतेचा संदेश दडलेला आहे.
🌪️ चक्रीवादळाचा संभाव्य मार्ग
शनिवार सकाळपर्यंत हे चक्रीवादळ अरबी समुद्रात गुजरातच्या द्वारका किनाऱ्यापासून सुमारे ४२० किमी अंतरावर केंद्रित होते. IMD च्या अंदाजानुसार, हे वादळ पश्चिम-दक्षिण-पश्चिम दिशेने सरकत रविवारपर्यंत उत्तर-पश्चिम आणि पश्चिम-मध्य अरबी समुद्रावर पोहोचेल.यानंतर सोमवारच्या सुमारास ते पूर्व-उत्तर-पूर्व दिशेने वळणार असून हळूहळू त्याची तीव्रता कमी होईल, असे हवामान खात्याचे म्हणणे आहे. तथापि, महाराष्ट्र-गुजरात किनारपट्टीवर त्याचे अप्रत्यक्ष परिणाम जाणवतील.
🧭 गुजरातसाठी सुद्धा अलर्ट
गुजरातमधील द्वारका, जामनगर, पोरबंदर, सूरत, नवसारी, वलसाड, दमन आणि दादरा-नगर हवेली या भागांमध्ये ८ ऑक्टोबर रोजी मूसळधार पावसाचा अंदाज व्यक्त करण्यात आला आहे. अहमदाबाद हवामान केंद्रातील एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, “चक्रीवादळ ‘शक्ती’चा गुजरातवर थेट परिणाम फारसा होणार नाही, मात्र समुद्र अत्यंत खडतर होणार असल्याने मासेमारी, वॉटर स्पोर्ट्स किंवा किनारी साहसी क्रियाकलाप टाळावेत.”
🚫 मच्छीमार आणि पर्यटकांसाठी सूचना
हवामान विभागाने अरब सागरात मच्छीमारांना पुढील तीन दिवस समुद्रात न जाण्याचा इशारा दिला आहे. आधीच समुद्रात गेलेल्या बोटींसाठी तातडीने परत येण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
किनाऱ्यांवर राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दल (NDRF) तैनात करण्यात आला असून बचाव पथकं सज्ज आहेत.
🌩️ लोकांनी काय काळजी घ्यावी?
किनारी भागात राहणाऱ्यांनी हवामान खात्याच्या आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सूचनांवर लक्ष ठेवावे.
विजांच्या कडकडाटादरम्यान मोबाइल किंवा इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांचा वापर टाळावा.
अनावश्यक प्रवास, विशेषतः किनाऱ्याजवळील भागात जाणे टाळावे.
आपत्कालीन क्रमांक आणि स्थानिक आपत्ती नियंत्रण कक्षाशी संपर्कात राहावे.
शाळा किंवा रुग्णालय परिसरात असणाऱ्या झाडांपासून, होर्डिंग्जपासून लांब राहावे.
🌈 जनजागृतीचा हेतू
चक्रीवादळांच्या नावांमागे एक शास्त्रीय आणि सामाजिक उद्देश असतो – लोकांपर्यंत हवामानाची माहिती सुलभतेने पोहोचवणे आणि आपत्तीविषयी जागरूकता निर्माण करणे. ‘शक्ती’ या नावाने केवळ समुद्रातील वादळ नव्हे तर मानवी सज्जतेचे प्रतीक दाखवले आहे.‘शक्ती’ चक्रीवादळाने किनाऱ्याजवळील भागात दडलेला धोका स्पष्ट केला आहे. सरकार, प्रशासन आणि नागरिक एकत्र काम करतील, तर या आपत्तीचा परिणाम कमी करता येईल.सावध रहा, सुरक्षित राहा, प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करा – हीच खरी शक्ती!
