भारत पाकिस्तान यांच्यातील अण्वस्त्र हल्ल्याच्या भीतीने ट्रम्प मध्यस्थीला धावले

नवी दिल्ली,दि ११ मे २०२५- India Airstrike on Pakistan : पहलगाम हल्ल्याचा बदला घेण्यासाठी भारताने पाकिस्तानच्या दहशतवादी तळांवर केलेल्या हवाई कारवाईनंतर भारत-पाकिस्तानमध्ये अण्वस्त्र युद्धाचा धोका निर्माण झाला. या भीषण तणावात अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प मध्यस्थीला सरसावले आणि अखेर युद्धविराम जाहीर करण्यात आला.

७ मे पासून सुरू झालेल्या भारताच्या लक्षित हवाई हल्ल्यांमध्ये रावळपिंडी येथील नूर खान एअरबेसला लक्ष्य करण्यात आले. ही बेस पाकिस्तानच्या अण्वस्त्र साठ्याजवळ असल्याने पाकिस्तानने अमेरिका आणि जागतिक स्तरावरील शक्तींना तातडीने हस्तक्षेपासाठी आवाहन केले.

भारताच्या हल्ल्यानंतर पाकिस्तानने सुमारे ४०० ड्रोन्सद्वारे प्रतिहल्ला केला. भारतीय हवाई दलानेही तितक्याच तीव्रतेने प्रत्युत्तर दिले. त्यामुळे तणाव अधिक गडद झाला आणि अण्वस्त्र वापराची शक्यता अमेरिकी गुप्तचर संस्थांनी ओळखली.

अमेरिकेचे उपाध्यक्ष जेडी व्हान्स, परराष्ट्रमंत्री रुबिया मार्को यांनी या घडामोडींचे गांभीर्य ओळखून दोन्ही देशांशी संपर्क साधला. विशेष म्हणजे, रावळपिंडीच्या हल्ल्यामुळे पाकिस्तानने त्यांची नॅशनल कमांड ऑथोरिटीची आपत्कालीन बैठक बोलावली होती. ही संस्था देशातील अण्वस्त्र निर्णयांचे नियंत्रण ठेवते.

पाक कडून अमेरिकेकडे मध्यस्थीची विनवणी (India Airstrike on Pakistan)
रावळपिंडीतल्या नूर खान या एअर बेसवर भारताने हल्ला केला. त्याच्या जवळच पाकचा अण्वस्त्र साठा आहे.पाकिस्तानकडे १७० हून अधिक अण्वस्त्रांचा साठा या ठिकाणी आहे. भारताच्या पुढच्या हल्ल्यानं अण्वस्त्रांचं रेडिएशन पाकमध्ये पसरण्याची भीती होती. अमेरिकेच्या परराष्ट्रमंत्र्यांचा पाकचे लष्करप्रमुख असिम मुनीरला फोन गेला. त्याचवेळी भारताचे परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांना रुबियो मार्कोंचा फोन आला. त्यानंतर सायंकाळी ५.३३ वाजता डोनाल्ड ट्रम्प यांच्याकडून एक्स पोस्ट करत शस्त्रसंधीची घोषणा करण्यात आली.

दोन दिवसांत नेमकं काय घडलं
अमेरिकेचे उपाध्यक्ष जेडी व्हान्स यांनी भारत-पाक तणावात आमचा काय संबंध असं वक्तव्य ९ मे रोजी केलं होतं. पण काही तासांतच जेडी व्हान्स यांनी भूमिका बदलत संघर्षात लक्ष घातलं. व्हान्स, परराष्ट्रमंत्री रुबिया मार्को आणि व्हाईट हाऊसच्या चीफ ऑफ स्टाफ सुसी विलेस यांच्या बैठका झाल्या. अमेरिकेच्या गुप्तचर संस्थांचे संघर्षासंबंधी धोकादायक इनपुट त्यांच्या हाती आले होते. व्हान्स यांच्याकडून ट्रम्प यांना शस्त्रसंधीच्या प्लॅनची माहिती देण्यात आली. ट्रम्पसोबत या चर्चेनंतर व्हान्स यांचा भारत आणि पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांना फोन झाला.दुसऱ्या दिवशी म्हणजे १० मे रोजी पाकिस्तानचे पंतप्रधान शरीफ यांनी अण्वस्त्र सांभाळणाऱ्या नॅशनल कमांड ऑथरिटीची बैठक बोलावली. नॅशनल कमांड ऑथरिटीकडे पाकिस्तानच्या अणवस्त्र वापरण्याचे अधिकार आहेत. त्यामुळे दोन्ही देशांत अण्वस्त्रयुद्ध सुरु होऊ शकतं अशी व्हान्स आणि रुबिओंना भीती होती. पाकनं ४०० ड्रोन्सचा हल्ला आणि भारताचे प्रत्युत्तर यामुळं व्हान्स आणि रुबिओ चिंतीत होते.

या पार्श्वभूमीवर डोनाल्ड ट्रम्प यांनी हस्तक्षेप करत १० मे रोजी सायंकाळी ५.३३ वाजता युद्धविरामाची घोषणा केली. त्यानंतर तणावात थोडा शिथिलपणा आला, परंतु परिस्थिती अजूनही तणावपूर्णच आहे.