अंतराळात भारताचे नवीन उड्डाण, श्रीहरीकोटा येथून SSLV-D1 रॉकेटचे यशस्वी प्रक्षेपण
जाणून घ्या त्याची वैशिष्ट्ये (व्हिडीओ बघा )
श्रीहरीकोटा- भारत स्वातंत्र्याचा अमृतमहोत्सव साजरा करत असतानाभारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने रविवारी आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथून आपले पहिले छोटे उपग्रह प्रक्षेपण वाहन SSLV-D1 प्रक्षेपित करून इतिहास रचला. SSLV-D1 ने ७५० विद्यार्थ्यांनी तयार केलेला ‘आझादी सॅट’ आणि पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह-02 (EOS-02) उपग्रह देखील वाहून नेला आहे. ५०० किलोग्रॅमपेक्षा कमी वजनाचे उपग्रह अवकाशात प्रक्षेपित करण्यासाठी इस्रोनं SSLV अर्थात स्मॉल सॅटेलाईट लाँच व्हेईकलची निर्मिती केलीय. रॉकेट एसएसएलवी-D1 (SSLV-D1) रॉकेट श्रीहरिकोटा येथून सकाळी ९.१८ वाजता लाँच झालं आहे. या प्रक्षेपणाला रविवारी मध्यरात्री ०२.२६ वाजेपासून सुरुवात झाली.
इस्रोच्या नव्या रॉकेटची उंची ३४ मीटर, व्यास २ मीटर आणि वजन १२० टन इतके आहे. १० ते ५०० किलो वजनाच्या उपग्रहांना जमिनीपासून ५०० किमी उंचीवरील कक्षेत पाठवण्याची क्षमता एसएसएलव्ही रॉकेटकडे आहे. फक्त एका आठवड्याच्या कालावधीत, कमी मनुष्यबळाच्या साह्याने या रॉकेटची जोडणी शक्य आहे. त्यामुळे रॉकेटच्या उड्डाणाचा खर्चही कमी होणार असून, कमी वजनाच्या उपग्रहांसाठी जगभरातील कंपन्यांना प्रक्षेपणासाठी स्वस्त पर्याय उपलब्ध झालाय.
व्हिडीओ बघा …..
ISRO launches its new SSLV-D1 rocket from Sriharikota
Read @ANI Story | https://t.co/uIPigY0TNL#ISRO #SSLVD1 #ISROIndia pic.twitter.com/7duROVWlp5
— ANI Digital (@ani_digital) August 7, 2022
EOS-02 आणि ‘आझादी सॅट’ची वैशिष्ट्ये
मायक्रो-क्लास EOS-02 उपग्रहामध्ये प्रगत ऑप्टिकल रिमोट सेन्सिंग आहे जे इन्फ्रारेड बँडमध्ये कार्यरत आहे आणि उच्च अवकाशीय रिझोल्यूशन सह येत आहे आणि त्याचे वजन १४२ किलो आहे. EOS-02 १० महिने अंतराळात कार्यरत असेल. आझादी सत् हे आठ किलोचे क्यूबसॅट असून, त्यात सरासरी ५० ग्रॅम वजनाची ७५ उपकरणे आहेत. स्वातंत्र्याच्या ७५ व्या वर्धापनदिनानिमित्त ग्रामीण भारतातील सरकारी शाळांच्या विद्यार्थ्यांनी इस्रोच्या शास्त्रज्ञांच्या मदतीने हे बनवले आहे.त्याच वेळी, स्पेस किड्स इंडियाच्या विद्यार्थ्यांच्या टीमने पृथ्वीवरील प्रणालीची रचना केली जी उपग्रहाकडून डेटा प्राप्त करेल. हा उपग्रह नवीन तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहे जो वनीकरण, कृषी, भूविज्ञान आणि जलविज्ञान यांसारख्या क्षेत्रात काम करेल.
या रॉकेटच्या प्रक्षेपणामुळे पीएसएलव्हीचा भार कमी होणार आहे
SSLV रॉकेटच्या प्रक्षेपणामुळे PSLV लहान उपग्रहांच्या भारातून मुक्त होईल कारण ते सर्व काम आता SSLV द्वारे केले जाईल. अशा स्थितीत पीएसएलव्ही मोठ्या मोहिमेसाठी तयार होईल.
भविष्यात वाढणाऱ्या लहान सॅटेलाइट मार्केटसाठी उपयुक्त
SSLV-D1 हे वाढत्या लहान सॅटेलाइट मार्केट आणि भविष्यात प्रक्षेपण लक्षात घेऊन प्रभावी ठरणार आहे. लॉन्च झाल्यानंतर परदेशातही त्याची मागणी वाढेल. SSLV ५०० किलो वजनाचा पेलोड वाहून नेण्यास सक्षम आहे, जो उपग्रहाला ५०० किमी उंचीवर कक्षेत ठेवेल. त्या तुलनेत, पीएसएलव्ही सन सिंक्रोनस ऑर्बिटमध्ये म्हणजेच ६०० किमी वरच्या कक्षेत १७५० वजनाचा पेलोड ठेवू शकतो.
SSLV चे फायदे
स्वस्त आणि कमी वेळात तयार.
३४ मीटर उंचीचा SSLV 2 मीटर व्यासाचा आहे, २.८ मीटर व्यासाचा PSLV यापेक्षा १० मीटर जास्त आहे.
हा SSLV पृथ्वीच्या कमी कक्षेत छोटे उपग्रह ठेवण्यास सक्षम असेल.
एसएसएलव्हीच्या प्रक्षेपणामुळे शक्तिशाली पीएसएलव्ही लहान उपग्रहांच्या भारातून मुक्त होईल. कारण आता ते सर्व काम SSLV करेल.
